Onderwijstips

De Transactionele Analyse als handvat voor de effectieve interventie.

De basis van de T.A. is dat in elk mens aanwezig zijn: een ouder (O), een volwassenen (V) en een kind (K).

Het voeren van een reflectiegesprek waarin een leerling samen met jou reflecteert op zijn proces tijdens de uitvoering van een thema is een vak apart. Het staat of valt met het stellen van de juiste vragen. Als je een goede vraag stelt, wil dat echter niet per definitie zeggen dat die vraag ook het beoogde effect heeft. Het is cruciaal om een goede vraag op het juiste moment te stellen.

1. Leiding geven en grenzen stellen

• duidelijk verstaanbare regels en grenzen;
• grenzen en regels daadwerkelijk en eenduidig toepassen
• niet de hoeveelheid, maar de kwaliteit van de regels is van belang

Het groepsproces is lineair waarbij de fasen elkaar opvolgen. De sfeer in de groep kent traditioneel twee dieptepunten, waar men met elkaar en met de docent de strijd aangaat.

In principe doorloopt een groep alle fasen, ongeacht de tijd dat je bij elkaar bent. Het proces past zich als het ware aan aan de tijd. Bij langlopende groepen kan het zijn dat er na enige tijd opnieuw een groepsproces optreedt, waarbij wederom de strijd om de macht ontstaat.

Orthopedagoge Astrid Boon kreeg landelijke bekendheid met haar standpunt dat strafregels goed en nuttig zijn.

Als een kind regelmatig een ander kind slaat, kun je in haar optiek het beste strafregels geven om dit negatieve gedrag af te leren. Komt een leerling drie keer te laat? Strafregels! Boeken vergeten? 50 keer "ik moet mijn boeken altijd bij me hebben"!

Strafregels zijn in praktijk echter uitermate demotiverend. Het belemmert de sociale verbondenheid tussen de leerkracht/docent en de leerlingen. Want hoe kun je je sociaal verbonden voelen met degene die jou telkens straft? Zoals ik in het artikel Wat motiveert leerlingen beschreef, is juist die sociale verbondenheid erg belangrijk om leerlingen betrokken te houden.

De meeste mensen die in het onderwijs werken, hebben een grote behoefte om anderen te helpen. Waarschijnlijk geldt dit ook voor jou. Als je die eigenschap vervolgens combineert met een vorm van perfectionisme dan heb je een ideale voedingsbodem om altijd bezig te zijn met je werk. Wat vroeg of laat funest is voor je motivatie.

Als je de dingen graag goed doet, gaat er snel veel tijd in al je activiteiten zitten. Lessen voorbereiden, proefwerken maken, de klas versieren, projecten opzetten, gesprekken met ouders of leerlingen. Als je er aan begint denk je altijd sneller klaar te zijn dan de tijd die er uiteindelijk in een klus gaat zitten. 'Even' iets opzoeken op internet mondt zomaar uit in anderhalf uur surfen naar DE perfecte opdracht of foto.

Zou het niet een heerlijk voornemen zijn om wat meer tijd voor jezelf creëren? En meer werk in minder tijd te kunnen afronden?