Onderwijstips

Drie onderdelen van docentgedrag die van invloed zijn op het leren en het gedrag van leerlingen zijn:

1. Vaardigheden om activiteiten in de klas te organiseren en te managen.
2. Vaardigheden om instructie te geven.
3. Vaardigheden in het omgaan met leerlingen.

Uit onderzoek uitgevoerd door Carol Dweck (sociaal psychologe) blijkt dat er twee verschillende mindsets (geesteshoudingen of zelfbeelden) voor motivatie bestaan:

Er zijn mensen die menen dat bepaalde persoonlijke eigenschappen (bijvoorbeeld intelligentie) nagenoeg stabiel, vaststaand en onveranderlijk zijn. Dit is de fixed of statische mindset. Mensen met een fixed mindset hebben de overtuiging dat hun intelligentie "nou eenmaal is wat het is" en dat deze niet kan verbeteren. Na falen of tegenslag geeft men op.

Aan de andere kant zijn er mensen die hun intelligentie zien als spierkracht. Door inzet en training geloven zij dat hun mentale capaciteiten kunnen vergroten. Dit is de groeimindset.

Hoe komen we aan de ene of andere geesteshouding of mindset? 

Iedere school heeft ieder jaar wel een lastige klas. Voor een docent is het vaak niet makkelijk om dit te erkennen en te bekennen aan de schoolleiding. Niet in de laatste plaats omdat de schoolleiding het probleem waarschijnlijk toch weer bij de docent teruglegt.

Daarom gebeurt er vaak pas iets als de situatie al uit de hand is gelopen, met geschorste leerlingen, klagende ouders en zieke docenten als gevolg.

Wat kun je doen?

“Wat is het verschil tussen grenzen stellen aan het gedrag van anderen en aan dat van jezelf?” Als ik deze vraag wel eens stel tijdens het coachen of trainen, dan krijg ik regelmatig verbaasde blikken. Want ze komen juist om te leren op een prettige manier ‘nee’ tegen anderen te zeggen.

Maar als ik doorvraag waarom ze assertiever willen worden, dan hebben ze niet zozeer moeite om ‘nee’ te zeggen tegen anderen. Ze vinden het vooral moeilijk om tegen zichzelf ‘stop’ te zeggen. Ze ‘moeten’ namelijk altijd hun werk afmaken, want ‘iedereen is van hen afhankelijk’ of anders ‘vindt hij me niet meer aardig’ of ‘ik kan niet zomaar nee zeggen tegen mijn leidinggevende zonder reden’. 

Tegenwoordig wordt van veel medewerkers verwacht dat ze op een coachende manier met collega’s omgaan of op een coachende manier leerlingen sturen. Dit is makkelijk gezegd. Maar hoe pak je dat in de praktijk aan? Hoe ziet een gesprek eruit dat op een coachende manier gehouden wordt?

Rust in de klas, een goede werkhouding en meer zelfstandig gedrag. Dat is het doel van werken volgens het model waarover je in dit artikel meer leest. Er is meer tijd om ongestoord en ongepland instructie te geven en de aanpak is prettig en stimulerend voor leerlingen.